تحصیل کارشناسی ارشد در روسیه

دو قاره، 9 منطقه‌ی زمانی، 17 میلیون کیلومتر مربع سرزمین، 144 میلیون نفر جمعیت و 741 دانشگاه- روسیه به این اعداد شگفت‌ انگیز افتخار می‌کند. سیستم آموزش عالی روسیه نیز به همان اندازه شگفت‌ انگیز است- تخمین زده شده که بیش از نیمی از جمعیت روسیه، دارای مدرک تحصیلی هستند. چه چیزی برای یک دانشجوی رشته‌ی ادبیات بهتر از این است که درباره‌ی نویسندگان بزرگی همچون تولستوی و داستایوفسکی در کشور خود آن‌ها بیاموزد یا چه چیزی برای یک دانشجوی رشته‌ی تاریخ بهتر از این است که در مجاورت مکان‌های برجسته‌ای همچون کرملین و میدان سرخ تحصیل کند؟

فرصت های کارشناسی ارشد در روسیه 2022

روسیه یک بازیگر مهم در جامعه‌ی دانشگاهی بین‌ المللی است- فقط کافیست از 250000 دانشجوی خارجی که در دانشگاه‌های روسیه ثبت‌ نام کرده‌اند، در این مورد سوال کنید.

چند دلیل که باید به تحصیل در مقطع کارشناسی ارشد در روسیه فکر کنید، از این قرار است:

تاریخ ملی شگفت‌ انگیز: روس‌ها به میراث غنی و منحصر به‌ فرد خود افتخار می‌کنند و به‌ عنوان یک دانشجوی خارجی، می‌توانید از بسیاری از آداب و رسوم قدیمی روسیه که همچنان امروز وجود دارد، لذت ببرید.

فرهنگ‌های گوناگون: از زندگی در کلان‌ شهر مسکو تا جوامع سنتی روستایی، تحصیل در مقطع کارشناسی ارشد در روسیه شما را با جمعیت متنوع این کشور و فرهنگ‌های گوناگون و در عین حال متضاد آشنا می‌سازد.

ارزان بودن: هزینه‌های تحصیل در روسیه ارزان‌تر از بسیاری از مقاصد تحصیلی دیگر جهان است و حتی هزینه‌ی زندگی در موسکو نیز نسبتاً پایین است.

دانشگاه‌های روسیه

به‌ عنوان زادگاه چند تا از تاثیرگذارترین چهره‌های جهان در رشته‌های ادبیات، هنر، سیاست و علم، روسیه دارای شهرت بین‌ المللی برای پیشتازی فرهنگی و فکری است. شاید برای کشوری همچون روسیه با این وسعت، تعجب‌ آور باشد که میزبان 766 دانشگاه برجسته است. در روسیه دو نوع دانشگاه هست:

دانشگاه دولتی: این دانشگاه‌ها شامل دانشگاه‌های ملی تحقیقاتی، دانشگاه‌های فدرال و دو دانشگاه 'وضعیت ویژه' می‌باشد: دانشگاه دولتی مسکو و دانشگاه ایالتی سن‌ پترزبورگ.

دانشگاه خصوصی: این دانشگاه‌ها به‌ شکل فزاینده‌ای در بین دانشجویان محبوبیت دارند، چون آموزش تخصصی‌تری نسبت به دانشگاه‌های دولتی ارائه می‌دهند.

برخلاف بریتانیا، دوره‌ی 'تحصیلات تکمیلی' معمولاً به دوره‌ی دکترا اشاره دارد: این‌‌ها aspirantura (دوره‌های دکترا) و doktorantura (دوره‌های پس از دکترا) هستند.

رتبه‌ بندی دانشگاه‌های روسیه

سیستم آموزش عالی در روسیه طی دهه‌ی گذشته در پروسه‌ی اصلاح سریع بوده و دولت برای بهبود امکانات دانشگاه و آموزش بهتر کارکنان دانشگاه‌ها سرمایه‌ گذاری‌های قابل‌ توجهی کرده است. در نتیجه، بسیاری از دانشگاه‌های روسیه، دارای رتبه‌های جهانی هستند که برخی از این دانشگاه‌های برتر را در زیر فهرست کرده‌ایم.

شهرهای دانشگاهی در روسیه

روسیه یکی از محبوب‌ ترین مقاصد تحصیلی در جهان به‌ شمار می‌آید، اما دانشجویان خارجی برای تحصیل، فقط به مسکو، پایتخت روسیه نمی‌آیند. شهرهای دیگری همچون سن‌ پترزبورگ، کازان و تامسک نیز به اندازه‌ی مسکو برای دانشجویان خارجی جذاب هستند و چندین دانشگاه معتبر را در خود جای داده‌اند. شهر Novosibirsk دارای یک 'شهر آکادمیک' به‌ نام Akademgorodok است که دانشگاه دولتی Novosibirsk و چندین موسسه‌ی تحقیقاتی در آن واقع شده است.

انواع دوره‌های تحصیلی در روسیه

از زمان ثبت‌ نام در توافق بولونیا در سال 2003، سیستم آموزش عالی در روسیه شبیه سایر کشورهای اروپایی شده است، یعنی تمام شدن مقطع کارشناسی ارشد معمولاً حدود دو سال طول می‌کشد.

سال تحصیلی در روسیه به دو ترم تقسیم می‌شود و در بین آن‌ها، تعطیلات زمستانی وجود دارد. ترم اول در ابتدای ماه سپتامبر شروع می‌شود و در ژانویه به‌ پایان می‌رسد و ترم دوم در فوریه شروع می‌شود و در ژوئن به‌ پایان می‌رسد.

تحصیلات عالی در روسیه به چند 'سطح' تقسیم می‌شود:

• دوره‌های bakalavr (کارشناسی)؛
• دوره‌های تخصصی یا magistr (کارشناسی ارشد)؛
• دوره‌های kandidat nauk (متقاضیان علوم) و doktor nauk (دکترای علوم)؛

اکثر دانشگاه‌های روسیه، دوره‌های کارشناسی ارشد MA ،MSc و MBA (کارشناسی ارشد مدیریت بازرگانی) برگزار می‌کنند. در این دوره‌ها می‌توان به‌ شکل تمام‌ وقت، پاره‌ وقت یا آموزش از راه دور شرکت کرد، در حالی که دوره‌های آموزش به زبان انگلیسی به‌ شکل فزاینده‌ای محبوب شده است. محتوای دوره‌ی کارشناسی ارشد، ترکیبی از ارزیابی‌های کتبی، امتحانات و پایان‌ نامه‌ای است که بسته به رشته و دانشگاهی که انتخاب می‌کنید، ممکن است به زبان روسی نوشته شود. اکثر دانشگاه‌های روسیه از مقیاس ارزشگذاری/درجه‌ بندی '5 نمره' از 2 ('رد شدن') تا 5 ('عالی') پیروی می‌کنند، اما برخی از آن‌ها از سیستم درجه‌ بندی Pass/Fail استفاده می‌کنند.

هزینه‌های کارشناسی ارشد و بورسیه‌های تحصیلی در روسیه

هزینه‌ی تحصیل در مقطع کارشناسی ارشد تمام‌وقت در روسیه به‌ شکل متوسط بین 3715 تا 4000 یورو در سال است. با این حال، این هزینه می‌تواند از 1260 تا 6350 یورو متغیّر باشد. دولت روسیه تعدادی بورسیه‌ی دولتی به دانشجویان خارجی ارائه می‌دهد (15000 'بورسیه‌ی دولتی' در سال 2017 اعطاء شد). برای دریافت یکی از این بورسیه‌ها، باید درخواستی ارائه دهید و یک آزمون ورودی را پشت سر بگذارید. این بورسیه‌ها، هزینه‌ی تحصیل، خوابگاه (در صورت وجود داشتن) و مقرری کمک هزینه‌ی کوچکی را پوشش می‌دهند.

درخواست پذیرش در مقطع کارشناسی ارشد در روسیه

سیستم آموزش عالی در روسیه، بسیار رقابتی است و برای ورود به مقطع کارشناسی ارشد، باید باموفقیت از دوره‌ی کارشناسی یا دوره‌ی تخصصی فارغ‌ التحصیل شده و از آزمون ورودی با موفقیت عبور کنید.

هنگام ارسال یک درخواست کارشناسی ارشد برای دانشگاهی در روسیه، دانشجویان آینده باید موارد زیر را ارائه دهند:

• فُرم درخواستی که جزئیات رشته‌ی مورد نظرتان را ارائه دهد؛
• یک کپی معتبر از مدرک کارشناسی یا معادل آن (اصل و کپی ترجمه شده به زبان روسی)؛
• گواهی سلامت و نتایج آزمایش خون HIV از یک شرکت بیمه‌‌ی درمانی معتبر که کنسولگری روسیه آن را تائید کرده باشد؛
• کپی شناسنامه‌ی شما؛
• حداقل شش عکس به اندازه‌ی گذرنامه؛

معمولاً دانشجویان خارجی ملزم به گذراندن مراحل پذیرش رقابتی هستند. این مراحل شامل گذراندن موفقیت‌ آمیز آزمون‌های ورودی یا آزمون‌های مقدماتی واحد دولتی (EGE) می‌شود. بسیاری از دانشگاه‌ها همچنین مسابقات آکادمیک برای دانشجویان بومی و خارجی برگزار می‌کنند، مسابقاتی که در صورت برنده شدن در آن، مجبور به شرکت در آزمون ورودی نیستید و غالباً بورسیه تحصیلی دریافت می‌کنید.

شرایط پذیرش از دانشگاه های روسیه

دانشجویان خارجی برخی کشورها به تائید شدن مدارک تحصیلی خود در کشور صادرکننده نیاز دارند. این یعنی تائید صحت اسناد و مدارک تا نهاد دولتی مربوطه به درخواست پذیرش شما رسیدگی کند. کشورهایی همچون چین، ایتالیا و اوکراین، توافق‌ نامه‌‌ای با دولت روسیه امضاء کرده‌اند که بر اساس آن، به تائید مدارک تحصیلی برای دانشجویان خارجی که مایل به تحصیل در دانشگاه‌های روسیه هستند، نیاز نیست.

مهلت ارائه‌ی درخواست پذیرش بین دانشگاه‌ها متفاوت است، اما درخواست‌ها معمولاً از ماه مارس تا جولای باز هستند و زمان زیادی برای انجام کارهای مربوط به ویزا، بورسیه و محل اقامت شما قبل از سفر وجود دارد.

هنگام درخواست ویزای دانشجویی در روسیه، علاوه بر فُرم درخواست، به ارائه‌ی مدارک زیر نیاز دارید:

• یک کپی از گذرنامه‌ی خود (باید دارای دو صفحه‌ی خالی کنار هم باشد و حداقل شش ماه پس از قصدتان برای خروج از روسیه معتبر باشد)؛
• یک یا دو عکس پُشت امضاء و به اندازه‌ی گذرنامه که اخیراً گرفته شده؛
• دعوت‌نامه از دانشگاه آینده‌تان؛
• یک کپی از گواهی آزمایش HIV که نتیجه‌ی منفی را نشان دهد؛
• یک کپی معتبر از مدرک کارشناسی یا معادل آن؛
• کپی رسید از دانشگاه آینده‌تان که نشان می‌دهد هزینه‌ی شهریه را پرداخت کرده‌اید؛

لطفاً به‌ یاد داشته باشید که این فهرست، به‌عنوان یک راهنمای کلی برای درخواست ویزای دانشجویی در روسیه در نظر گرفته شده و مدارک مورد نیاز از کشوری به کشور دیگر متفاوت است. از سال 2016، بیمه‌ی درمانی و سلامت برای شهروندان خارجی که وارد روسیه می‌شوند، اجباری است. این بیمه‌نامه را می‌توان قبل از ورود به روسیه یا بلافاصله پس از آن اخذ کرد. حداقل قیمت بیمه‌ی درمانی خصوصی، حدود 1380 یوروست.

تحصیل در خارج از کشور زادگاه خود و یادگیری یک زبان دیگر برای کارفرمایان در بازار کار بین‌المللی جذاب است و دانشگاه‌های روسیه می‌دانند که فارغ‌ التحصیلان آن‌ها می‌خواهند افراد برجسته و موفقی شوند. به‌همین دلیل است که برنامه‌های تحصیلات تکمیلی، سخنرانی‌ها و آموزش کلاس درس را با فرصت‌ انجام تحقیقات فردی یا کارهای عملی ترکیب می‌کنند. مراکز توسعه‌ی شغلی در دانشگاه‌های روسیه برای کمک به دانشجویان در نوشتن رزومه و ارائه‌ی مشاوره در زمینه‌ی پیدا کردن شغل طراحی شده است. بسیاری از کارفرمایان در روسیه، برنامه‌هایی را در بهار یا پاییز برای فارغ‌ التحصیلان برگزار می‌کنند.

شرایط زبانی برای درخواست پذیرش تحصیلی از روسیه

اگرچه تعداد زیادی از برنامه‌های تحصیلی کارشناسی ارشد در روسیه به زبان انگلیسی تدریس می‌شود، اما زبان آموزش در بیشتر دوره‌ها، زبان روسی است. بسته به دانشگاه و برنامه‌ی تحصیلی که انتخاب می‌کنید، ممکن است از شما خواسته شود در طول فرایند درخواست پذیرش خود، یک آزمون تسلط به زبان روسی را بگذرانید. با این حال، بسیاری از دانشگاه‌ها هم‌اکنون دوره‌های آمادگی زبان روسی را برای دانشجویان خارجی برگزار می‌کنند و دوره‌‌های کارشناسی ارشد به زبان انگلیسی، بیش از دوره‌‌های کارشناسی است.

ویزای دانشجویی کارشناسی ارشد در روسیه

درخواست ویزای دانشجویی در روسیه، طولانی و پیچیده است. بنابراین، مهم است که همه‌ی کارها را به‌ درستی انجام دهید تا از تاخیر در صدور ویزا جلوگیری شود. قبل از شروع فرایند درخواست ویزا، ابتدا باید دعوت‌نامه‌ای از دانشگاه دریافت کرده باشید که نشان می‌دهد در دوره‌ی تحصیلی مورد نظر خود پذیرفته شده‌اید. بعد از پذیرش در دانشگاه، بخش بین‌ الملل آن‌ها درخواست ویزای دانشجویی را برای شما ارسال می‌کند. معمولاً این کار یک ماه طول می‌کشد، اما ممکن است بیشتر نیز به‌ طول بینجامد. در نتیجه، عاقلانه است که چندین ماه قبل از ورود، کارهای مربوط به صدور ویزای خود را شروع کنید. ویزای دانشجویان خارجی باید ظرف 72 ساعت پس از ورود به روسیه ثبت شود و برای دوره‌ی سه ماه نخست معتبر است. سپس می‌توان آن‌ها را تا یک سال تمدید کرد و پس از آن، بسته به طول دوره‌ی تحصیل، می‌توان آن‌ها را برای مدت زمان بیشتری تمدید کرد (اما ممکن است به مدارک بیشتری نیاز باشد).

چه کسانی برای تحصیل در روسیه به ویزا نیاز دارند؟

دانشجویان اکثر کشورها برای ثبت‌ نام در مقطع کارشناسی ارشد در روسیه، به ویزا نیاز خواهند داشت. استثنائات مربوط به دانشجویان کشورهای مشترک‌المنافعی همچون ارمنستان و اوکراین است. دانشجویان برخی کشورها به پاسپورت معتبر نیاز دارند، در حالی که دانشجویان سایر کشورها نیازی به دریافت گذرنامه‌ی معتبر ندارند- بنابراین، قبل از شروع درخواست خود، باید با منابع مربوطه مشورت کنید!