راهنمای جامع انواع اقامت هلند [سال 2025]: شرایط، مدارک و نکات کلیدی

هلند، کشوری جذاب در اروپای غربی، مقصدی محبوب برای کار، تحصیل و زندگی خانوادگی است. اگر قصد مهاجرت و اقامت بیش از ۹۰ روز در هلند را دارید، نیازمند دریافت مجوز اقامت (Residence Permit) از اداره مهاجرت و تابعیت هلند (IND) خواهید بود.

این مقاله به بررسی انواع اصلی مجوزهای اقامت هلند، شرایط کلی و نکات مهم برای متقاضیان ایرانی می‌پردازد.

بر اساس وب‌سایت رسمی IND، مجوزهای اقامت اصلی به دسته‌های زیر تقسیم می‌شوند:

اقامت کاری هلند (Work Residence Permit)

اگر قصد دارید برای مدتی بیش از ۹۰ روز در هلند کار کنید، معمولاً به مجوز اقامت کاری نیاز دارید. انواع مختلفی از مجوزهای کاری وجود دارد که بستگی به نوع شغل و شرایط شما دارد:

🛂 مجوز واحد (Single Permit - GVVA): این مجوز، هم اجازه اقامت و هم اجازه کار (TWV) را شامل می‌شود و برای اکثر مشاغل حقوق‌بگیر صادر می‌گردد. کارفرما معمولاً به عنوان اسپانسر (Sponsor) شما، فرآیند درخواست را آغاز می‌کند.
📄 مجوز اقامت برای کار با حقوق (Paid Employment Residence Permit): در موارد خاصی که امکان درخواست مجوز واحد (GVVA) وجود ندارد (مانند برخی مشاغل خاص یا زمانی که دیگر نیازی به TWV نیست)، این نوع مجوز درخواست داده می‌شود.
👨‍💼 مهاجر بسیار ماهر (Highly Skilled Migrant): شرایط درآمدی خاصی برای این نوع اقامت وجود دارد (در سال 2025، حدود ۳,۲۹۹ یورو در ماه برای افراد زیر ۳۰ سال و ۴,۵۰۰ یورو برای افراد بالای ۳۰ سال) و کارفرما باید به عنوان اسپانسر شناخته شده توسط IND باشد.
💳 کارت آبی اتحادیه اروپا (EU Blue Card): برای متخصصان با تحصیلات عالی و قرارداد کاری با حقوق بالا (در سال 2025، حداقل حدود ۵,۲۷۲ یورو در ماه).
🔁 انتقال درون شرکتی (Intra-corporate Transferee): برای کارکنانی که از شعبه‌ای خارج از اتحادیه اروپا به شعبه هلند یک شرکت بین‌المللی منتقل می‌شوند.
🚀 کارآفرینی / خوداشتغالی (Self-employed): برای افرادی که قصد راه‌اندازی کسب‌وکار خود در هلند را دارند.

⚙️ شرایط عمومی اقامت کاری:

📌 پیشنهاد شغلی معتبر: داشتن پیشنهاد شغلی از یک کارفرمای هلندی که معمولاً به عنوان اسپانسر شناخته می‌شود.
💰 حداقل درآمد: برآورده کردن حداقل درآمد تعیین‌شده سالانه (مطابق با استانداردهای IND).
🛂 پاسپورت معتبر: متقاضی باید پاسپورت معتبر داشته باشد.
❌ عدم سوءپیشینه: ارائه گواهی عدم سوء پیشینه الزامی است.
🔍 اثبات اولویت کار: در برخی موارد، کارفرما باید ثابت کند که این موقعیت شغلی توسط فردی از هلند یا اتحادیه اروپا قابل پر کردن نبوده است.

اقامت تحصیلی هلند (Study Residence Permit)

دانشجویانی که قصد تحصیل تمام‌وقت در دانشگاه‌ها، موسسات آموزش عالی حرفه‌ای (HBO) یا موسسات آموزش متوسطه حرفه‌ای (MBO) هلند را دارند، باید برای مجوز اقامت تحصیلی اقدام کنند.

فرآیند درخواست

دانشگاه یا کالج پذیرفته‌شده در هلند، به عنوان اسپانسر شناخته می‌شود و مسئول ثبت درخواست مجوز اقامت و در صورت نیاز، ویزای MVV برای دانشجو است.
مدت اعتبار مجوز

مدت مجوز اقامت تحصیلی برابر با طول دوره تحصیل به علاوه ۳ ماه است، و می‌تواند تا حداکثر ۵ سال تمدید شود. دوره آمادگی (مثل دوره زبان) نیز در این بازه لحاظ می‌شود.
پذیرش از مؤسسه آموزشی معتبر

پذیرش رسمی از دانشگاه یا مؤسسه‌ای که در فهرست مؤسسات آموزشی معتبر اداره مهاجرت هلند (IND) قرار دارد، الزامی است.
تمکن مالی کافی

باید نشان دهید توانایی مالی کافی برای پرداخت هزینه‌های زندگی و تحصیل را دارید. در سال ۲۰۲۵، این مبلغ ۱۰۳۵.۸ یورو در ماه تعیین شده است.
پاسپورت معتبر

پاسپورت شما باید برای کل مدت اقامت در هلند معتبر باشد و کپی آن یکی از مدارک الزامی برای درخواست است.
بیمه درمانی دانشجویی

ارائه بیمه درمانی معتبر، که تمام طول اقامت شما را در هلند پوشش دهد، یکی از شرایط اساسی دریافت و حفظ اقامت تحصیلی است.
پیشرفت تحصیلی کافی

باید در طول تحصیل، پیشرفت مناسبی داشته باشید. مطابق قوانین هلند، دانشجویان باید حداقل ۵۰٪ واحدهای سالانه را با موفقیت بگذرانند.
ثبت‌نام به‌موقع در شهرداری

پس از ورود به هلند، باید در شهرداری محل سکونت (Gemeente) ثبت‌نام کرده و BSN (شماره خدمات شهروندی) دریافت کنید؛ این مرحله برای دریافت بیمه، حساب بانکی و اقامت رسمی ضروری است.

اقامت خانوادگی و برای شریک زندگی (Family and Partner Residence Permit)

اگر شهروند هلند هستید یا مجوز اقامت معتبر هلند را دارید، می‌توانید تحت شرایطی برای پیوستن اعضای خانواده (همسر، شریک زندگی ثبت‌شده یا ثبت‌نشده، فرزندان زیر ۱۸ سال) به خود در هلند اقدام کنید.

👥 سن قانونی شریک زندگی: هر دو نفر باید حداقل ۲۱ سال سن داشته باشند (در صورت ازدواج پیش از ورود به هلند، حداقل ۱۸ سال کافی است).
📄 رابطه قابل اثبات: رابطه باید رسمی و مستند باشد؛ شامل ازدواج قانونی، شراکت ثبت‌شده یا رابطه پایدار همراه با مدارک.
💼 درآمد اسپانسر: فرد مقیم هلند (اسپانسر) باید درآمد کافی، پایدار و قانونی برای تأمین هزینه‌های زندگی داشته باشد.
🏠 قصد زندگی مشترک: هر دو نفر باید قصد واقعی برای زندگی در یک آدرس مشخص در هلند داشته باشند.
📘 آزمون ادغام مدنی: شریک زندگی باید آزمون Civic Integration Abroad را در کشور مبدا بگذراند (در صورت عدم معافیت).
🛂 مدارک هویتی معتبر: هر دو نفر باید پاسپورت معتبر داشته باشند و نباید تهدیدی برای نظم عمومی باشند.
👶 شرایط اقامت فرزندان: فرزند باید زیر ۱۸ سال، مجرد و ساکن با والد یا والدین در یک آدرس باشد. اسپانسر نیز باید تمکن مالی کافی داشته باشد.
🕊️ الحاق خانواده پناهندگان: پناهندگان دارای اقامت، در صورت ارسال درخواست الحاق خانواده ظرف ۳ ماه پس از دریافت اقامت، از شرایط خاص و سریع‌تری برخوردار می‌شوند.

سایر انواع اقامت

علاوه بر موارد فوق، دسته‌بندی‌های دیگری نیز برای اقامت در هلند وجود دارد، از جمله:

اقامت اُپِر و تبادل فرهنگی (Au pair and Exchange):

👩‍👧 اُپِر (Au Pair):
مجوز موقت اقامت (تا ۱ سال) برای جوانان ۱۸ تا ۲۵ یا گاهی ۳۰ ساله جهت زندگی با خانواده هلندی، مراقبت از کودک و تجربه فرهنگی، از طریق آژانس معتبر.
🌍 تبادل فرهنگی (Exchange):
اقامت کوتاه‌مدت برای شرکت در برنامه‌های خاص فرهنگی مانند «تعطیلات کاری»، که فقط برای برخی کشورها فعال است و شامل کار موقت و تبادل فرهنگی می‌شود.
🇪🇺 شهروندان EU، EEA یا سوئیس:
این افراد برای زندگی، کار یا تحصیل در هلند نیازی به مجوز اقامت ندارند و از اصل جابجایی آزاد بهره‌مند هستند.
🏢 ثبت‌نام در شهرداری:
اگر مدت اقامت شهروندان اروپایی بیش از ۴ ماه باشد، باید در شهرداری محل اقامت (Gemeente) در پایگاه داده BRP ثبت‌نام کنند.

اقامت بلندمدت اتحادیه اروپا (Long-term EU residency):

این مفهوم دو جنبه دارد:

دریافت اقامت بلندمدت اتحادیه اروپا در هلند:
افرادی که ۵ سال به‌طور قانونی و مستمر با مجوز اقامت غیرموقت در هلند زندگی کرده‌اند و شرایطی مثل درآمد کافی و قبولی در آزمون ادغام (سطح B1) را دارند، می‌توانند برای دریافت این نوع اقامت اقدام کنند.
استفاده از اقامت بلندمدت اتحادیه اروپا در کشور دیگر:
اگر فردی این مجوز را از کشور دیگری در اتحادیه اروپا دریافت کرده باشد، می‌تواند برای اقامت در هلند نیز درخواست دهد، مشروط به داشتن درآمد کافی و هدف مشخص مانند کار یا تحصیل.

پناهندگی (Asylum):

•این یک مسیر کاملاً متفاوت از سایر انواع مهاجرت (کاری، تحصیلی، خانوادگی) است و بر اساس کنوانسیون پناهندگان ژنو و قوانین حمایتی بین‌المللی و هلندی عمل می‌کند.

•افرادی که در کشور خود به دلیل نژاد، مذهب، ملیت، عقاید سیاسی یا تعلق به گروه اجتماعی خاص مورد آزار و اذیت جدی قرار دارند یا با خطر واقعی آسیب جدی (مانند شکنجه، مجازات اعدام، یا خشونت ناشی از درگیری مسلحانه) روبرو هستند، می‌توانند در هلند درخواست پناهندگی دهند.

•در صورت قبولی درخواست، ابتدا یک مجوز اقامت پناهندگی موقت (معمولاً 5 ساله) صادر می‌شود که بعداً می‌تواند به اقامت دائم تبدیل شود. دارندگان این مجوز معمولاً اجازه کار دارند.

در خصوص پناهندگی (Asylum): همانطور که اشاره شد، پناهندگی مسیری کاملاً متفاوت و مبتنی بر قوانین بین‌المللی برای افرادی است که در کشور خود در معرض خطر جدی آزار و اذیت یا آسیب قرار دارند. لازم به تاکید است که موسسه مهاجرتی زنگنـــه به هیچ عنوان این روش مهاجرتی را پیشنهاد نمی‌کند و هیچ‌گونه خدماتی در زمینه مشاوره، اقدام یا پیگیری درخواست‌های پناهندگی ارائه نمی‌دهد. اطلاعاتی که پیش‌تر در مورد فرآیند پناهندگی در هلند ذکر شد، صرفاً جهت افزایش آگاهی عمومی و شناخت انواع روش‌های اقامتی بوده و به منزله تایید یا توصیه این مسیر نمی‌باشد.

سایر مجوزهای اقامت (Other residence permits):

این دسته شامل انواع مجوزهایی می‌شود که در دسته‌بندی‌های اصلی کار، خانواده، یا پناهندگی قرار نمی‌گیرند یا شرایط بسیار خاصی دارند. علاوه بر مواردی که قبلاً به تفصیل شرح داده شد (مانند تحصیلی، Au Pair، تبادل فرهنگی، درمان پزشکی، اقامت بلندمدت اتحادیه اروپا از کشور دیگر)، می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

🆘 اقامت به دلایل بشردوستانه غیرموقت:
در موارد بسیار خاص که بازگشت به کشور مبدأ ممکن نیست (مثلاً افراد بدون تابعیت، یا شرایط پزشکی خاص که ناقض ماده ۳ کنوانسیون حقوق بشر اروپاست)، اقامت غیرموقت ممکن است اعطا شود.
🚨 قربانیان قاچاق انسان یا خشونت خانگی:
در صورت اثبات قربانی بودن و همکاری با مقامات قضایی، ممکن است مجوز اقامت موقت یا دائمی تحت شرایط خاص صادر شود.
👶 اقامت نزد فرزند هلندی (Chavez-Vilchez):
والدین غیراروپایی کودک هلندی، در صورتی که کودک به مراقبت آن‌ها وابسته باشد، می‌توانند بدون نیاز به شرایط معمول درآمد یا آزمون ادغام، برای اقامت اقدام کنند.
🔁 بازگشت به هلند:
برای افرادی که قبلاً تابعیت هلند را داشته‌اند یا هلندی‌هایی که مدت زیادی خارج از کشور بوده‌اند، بسته به شرایط خاص، امکان بازگشت و درخواست اقامت وجود دارد.

نکات مهم پیش از اقدام برای اقامت در هلند

💶 هزینه‌ها: هزینه درخواست اقامت بسته به نوع آن متغیر است. برای مثال، اقامت تحصیلی و خانوادگی حدود ۲۲۸ یورو و اقامت کاری بین ۲۲۸ تا ۳۸۰ یورو است.
✈️ ویزای ورود (MVV): اتباع کشورهایی مثل ایران، برای ورود به هلند نیاز به ویزای موقت (MVV) دارند که معمولاً همزمان با درخواست اقامت ثبت می‌شود.
🧾 اسپانسر (Sponsor): در اکثر انواع اقامت (تحصیل، کار، خانواده)، وجود یک اسپانسر معتبر در هلند (دانشگاه، کارفرما، عضو خانواده) الزامی است.
🗣️ زبان: آشنایی با زبان هلندی، به‌ویژه برای ادغام بهتر در جامعه و شرکت در آزمون ادغام مدنی، بسیار مفید یا حتی ضروری است.
⚠️ سلب مسئولیت: این مقاله صرفاً جهت اطلاع‌رسانی تهیه شده و ممکن است قوانین و رویه‌ها تغییر کنند. برای اطلاعات کامل‌تر و دقیق‌تر، از خدمات مشاوره رایگان زنگنـــه استفاده نمایید.