روسیه در حوزه‌ی آموزش ریاضیدانان، فیزیکدانان، شیمی‌دانان، مهندسان، برنامه‌نویسان، پزشکان و همچنین نمایندگان مشاغل خلاق، در جهان پیشرو است. آموزش کلاسیک در این کشور، یکی از قوی‌ترین آموزش‌ها در جهان شناخته می‌شود. هر ساله دانشگاه‌های روسیه در رتبه‌بندی جهانی، رتبههای بالایی را به خود اختصاص می‌دهند. دانشگاه‌های روسیه، دورههای کارشناسی و تخصصی، کارشناسی ارشد و تحصیلات تکمیلی برگزار می‌کنند. شما می‌توانید مسیر خود را برای دریافت مدرکی معتبر با برنامه‌های آموزشی، مدارس تابستانی، دورههای تحصیل به زبان روسی به‌عنوان زبان خارجی و غیره آغاز کنید.
هر ساله مجتمع‌های آموزشی در روسیه، پردیس‌ها و آزمایشگاه‌های با تکنولوژی بالا را افتتاح می‌کنند و همه‌چیز برای رسیدن به موفقیت‌های علمی بالا برای شما آماده است. اکثر دانشگاه‌های روسیه همچنین دارای خوابگاه‌هایی هستند که غالباً در نزدیکی ساختمان اصلی دانشگاه واقع شده و هزینه‌ی زندگی در این خوابگاهها معمولاً ارزان است.
روسیه یک کشور چند ملیّتی در مرز بین قاره‌های اروپا و آسیاست. بیش از 200 ملیّت گوناگون از بین فرهنگ‌ها و مذاهب مختلف در روسیه زندگی می‌کنند و این رویداد به خارجی‌ها حس خوبی می‌دهد. دانشگاه‌ها در روسیه همچنین به دانشجویان خارجی کمک می‌کنند و برنامه‌های سازگاری ویژه و سیستم‌های پشتیبانی برای دانشجویان جدید ترتیب می‌دهند.
روسیه یکی از مقاصد مهم برای تحصیل افرادی است که به دنبال داشتن هزینه تحصیل و زندگی معقول هستند. دانشگاه‌های برتر روسیه، دارای رتبه بندی جهانی بسیار خوب هستند و در عین حال برای رسیدن به این دانشگاه‌ها، نیاز به شرکت در آزمون‌های ورودی دشوار و زمان‌بر نیست. روسیه دارای برنامه‌ای بسیار هدفمند برای بهبود کیفیت و رتبه‌بندی دانشگاه‌های خود است و در تلاش است دانشگاه‌های خود را به رتبه زیر 100 در جهان برساند. یکی از اصلی‌ترین مزایای تحصیل در روسیه، امکان دریافت ویزای آسان برای این کشور و نداشتن محدودیت سنی برای تحصیل است. در ادامه جزییات بیشتری در مورد تحصیل در روسیه را باهم بررسی خواهیم کرد.
تحصیل در روسیه در یک نگاه
تحصیل در کشور روسیه به دلیل هزینه پایین زندگی و دانشگاه‌های باکیفیت این کشور، همواره موردتوجه ایرانیان بوده است. برای ورود به روسیه، نیاز به دریافت ویزای روسیه دارید که امکان اخذ ویزای سریع و بدون مشکل برای ایرانیان وجود دارد. از طرفی تحصیل در این کشور معمولا بدون آزمون ورودی امکان‌پذیر است و هزینه دانشگاه‌ها نیز در این کشور پایین است. مزایای گفته شده و دیگر مزایای کشور روسیه، آن را به یکی از اصلی‌ترین مقاصد تحصیلی ایرانیان تبدیل کرده‌است. در ادامه تمام جزییات و مزایای تحصیل در روسیه به تفصیل بررسی خواهد شد.
تحصیل ارزان در روسیه
روسیه یکی از کشورهایی است که تحصیل و زندگی در آن نسبتا کم هزینه به‌شمار می‌رود. هزینه‌های زندگی در روسیه به نسبت کشورهای اروپایی و حتی برخی کشورهای آسیایی نسبتا پایین است. هزینه زندگی دانشجویی در این کشور، حدود 400-300 دلار برآورد می‌شود که این میزان هزینه به نسبت شهر مورد سکونت، متغیر خواهد بود. از طرفی دانشگاه‌های برتر روسیه نیز، جزو دانشگاه‌های معتبر جهان به شمار می‌روند و در رده بندی‌های جهانی از جمله رده‌بندی QS، رتبههای خوبی را کسب کرده اند. این در حالی است که شهریه دانشگاه‌های این کشور، در مقایسه با دیگر کشورهای اروپایی به مراتب کمتر است. در ادامه مقاله جزییات کاملی در مورد شهریه‌ها و هزینه‌های تحصیل در روسیه ارائه خواهد شد.
تحصیل در مقاطع مختلف در روسیه
با توجه به سیستم آموزشی و کیفیت بالای دانشگاه‌ها و مدارس روسیه، افراد می‌توانند با توجه به سن و شرایطشان، در مقاطع مختلف، به تحصیل در روسیه بپردازند. تحصیل در هر کدام از این مقاطع شرایط و جزییات مربوط به خود را دارد که در ادامه بررسی خواهد شد.
تحصیل در مدارس روسیه
تحصیل در مدارس، یکی از گزینه‌های پرطرفدار برای شروع به تحصیل در روسیه است. تحصیل در مدارس بین المللی روسیه برای متقاضیان جزو گزینه‌های مناسب به شمار می‌رود. جزییات تحصیل در مدارس بین المللی روسیه در ادامه بررسی می‌شود. کشور روسیه مدارس متعددی برای تحصیل ارائه می‌دهد. فقط در مسکو، 20 مدرسه بین‌المللی برای تحصیل کودکان وجود دارد که مدارس انگلیسی زبان، دوزبانه یا چندزبانه هستند. این مدارس برای تحصیل کودکان و نوجوانانی که توانایی زبانی کافی دارند، بسیار مورد توجه است. شرایط و شهریه تعدادی از این مدارس در ادامه بررسی می‌شود.
| نام مدرسه | شهر | بازه سنی مورد پذیرش | شهریه | زبان تحصیل | توضیحات |
| مدرسه بین المللی بروکز مسکو | مسکو | 2-18 | 606هزار تا 2ملیون و 300 روبل | انگلیسی | در صورت ثبت نام دو کودک از یک خانواده، امکان دریافت تخفیف در شهریه تا 10 درصد وجود دارد. |
| مدرسه بین المللی مسکوی غرب | مسکو | 3-11 | متغیر | انگلیسی | در سال 2012 افتتاح شده است. |
| مدرسه بین المللی مسکو | مسکو | 2-17 | 16هزار تا 31 هزار یورو | انگلیسی | - |
| کالج باتیلکا | سن پترزبورگ | 1.5-17 | متغیر | روسی-انگلیسی-فرانسوی-آلمانی | در سال 1991 افتتاح شده است. |
| مدرسه بین المللی سمارا | سمارا | 3-12 | متغیر | روسی-انگلیسی-فرانسوی | - |
| مدرسه بین المللی کازان | کازان | 2-17 | 32 تا 81 هزار روبل روسیه در ماه | انگلیسی | - |
| مدرسه بین المللی CIS | سن پترزبورگ / مسکو | 3-18 | 15 هزار تا 24 هزار یورو | روسی و انگلیسی | - |
تحصیل کارشناسی در روسیه
افراد برای تحصیل کارشناسی در روسیه نیاز به گذراندن دوره‌ای به نام پادفک دارند. این دوره برای آماده‌سازی متقاضیان برای تحصیل در دانشگاه و تقویت زبان روسی آن‌ها برگزار می‌شود. برای تحصیل به زبان روسی، دانستن زبان این کشور یا شرکت در دوره پادفک روسیه ضروری است. برای مقطع کارشناسی، دروس پایه نیز برای متقاضیان در دوره پادفک تدریس می‌شوند. تحصیل در مقطع کارشناسی در روسیه ۴ سال طول می‌کشد و افراد حین تحصیل در این مقطع، اجازه کار بدون گرفتن مجوز را دارند.
| دانشگاه | رتبه QS | میزان شهریه سالانه مقطع کارشناسی |
| دانشگاه لومونسوف مسکو | 78 | 325000 روبل |
| دانشگاه سن پترزبورگ | 242 | 252000-325000 روبل |
| دانشگاه نوسیبیرک | 246 | 4500 دلار |
| دانشگاه ایالت تومسک | 272 | 180000-320000 روبل |
| موسسه فیزیک و تکنولوژی مسکو | 290 | 290000-320000 روبل |
دانشگاه‌های روسیه، از دانشگاه‌های برتر جهان به شمار می‌روند. در رده‌بندی QS سال 2022، 17 دانشگاه از دانشگاه‌های کشور روسیه رتبه زیر 500 را کسب کردند.
| دانشگاه های برتر روسیه در سال 2022 طبق رده بندی QS |
| نام دانشگاه | رتبه QS در سال 2022 |
| دانشگاه لومونسوف مسکو | 78 |
| دانشگاه سن پترزبورگ | 242 |
| دانشگاه نوسیبیرسک | 246 |
| دانشگاه ایالت تومسک | 272 |
| دانشگاه پلی تکنیک بومن مسکو | 281 |
| موسسه فیزیک و تکنولوژی مسکو | 290 |
| دانشگاه HSE | 305 |
| دانشگاه RUDN | 317 |
| موسسه مهندسی فیزیک مسکو | 319 |
| دانشگاه فدرال اورال | 351 |
دانشگاه های برتر روسیه در سال 2022
علاوه بر رتبه بندی جهانی، وجود دانشگاه‌های مورد تایید وزارت علوم در روسیه و دانشگاه‌های مورد تایید وزارت بهداشت در روسیه، از مهم‌ترین ویژگی‌های مثبت تحصیل دراین کشور به شمار می‌رود. در سال 2021، تعداد 97 دانشگاه روسیه مورد تایید وزارت علوم ایران و 9 دانشگاه آن مورد تایید وزارت بهداشت ایران قرار گرفت. تحصیل در روسیه به هردو زبان انگلیسی و روسی امکان پذیر است و برای تحصیل به زبان روسی اثبات دانش زبان روسی مورد نیاز است و در غیر این صورت باید در دوره پادفک شرکت نمود.
تحصیل کارشناسی‌ارشد در روسیه
برای تحصیل کارشناسی ارشد در روسیه، دانستن زبان روسی یا انگلیسی ضروری است. با داشتن معدل مناسب و مدرک زبان مورد نیاز برای دانشگاه، امکان تحصیل بدون دغدغه برای متقاضیان فراهم است. تحصیل دوره کارشناسی ارشد در روسیه 2 سال طول می‌کشد و افراد حین تحصیل در این مقطع اجازه کار بدون گرفتن مجوز را دارند. در جدول زیر حدود شهریه دانشگاه‌های برتر کشور روسیه برای مقطع کارشناسی‌ارشد ارائه شده است.
| دانشگاه | رتبه QS | میزان شهریه سالانه مقطع کارشناسی ارشد |
| لومونوسف مسکو | 78 | 325000 روبل |
| دانشگاه سن پترزبورگ | 242 | 97000-532000 روبل |
| دانشگاه نوسیبریک | 246 | 3600-6500 دلار |
| دانشگاه ایالت تومسک | 272 | 180000-330000 روبل |
| موسسه فیزیک و تکنولوژی مسکو | 290 | 295000-350000 روبل |
تحصیل دکترا در روسیه
برای تحصیل دکترا در کشور روسیه، داشتن مقالات ISI در کنار رزومه تحصیلی مناسب و مدرک زبان ضروری است. تحصیل دکترا در کشور روسیه معمولا 4 سال طول می کشد و دانشجویان امکان دریافت کمک هزینه تحصیل در این مقطع را دارند. علاوه بر شانس بالای دریافت کمک هزینه برای تحصیل مقطع دکترا، امکان کار حین تحصیل نیز برای دانشجویان وجود دارد.در جدول زیر حدود شهریه دانشگاه های برتر کشور روسیه برای مقطع دکترا ارائه شده است.
| دانشگاه | رتبه QS | میزان شهریه سالانه مقطع دکترا |
| لومونوسف مسکو | 78 | 261000 روبل |
| دانشگاه سن پترزبورگ | 242 | 226000-562000 روبل |
| دانشگاه نوسیبریک | 246 | 5500 دلار |
| دانشگاه ایالت تومسک | 272 | 220000-350000 روبل |
| موسسه فیزیک و تکنولوژی مسکو | 290 | 320000-375000 روبل |
بورسیه‌های تحصیلی کشور روسیه
کشور روسیه با وجود اینکه در مقایسه با کشورهای دیگر، هزینه‌های تحصیل پایینی دارد، امکان دریافبت بورسیه را نیز برای متقاضیان فراهم کرده است. بورسیه‌های تحصیلی روسیه، به صورت سازمانی، دولتی و دانشگاهی ارائه می‌شود. با داشتن رزومه مناسب و یا روند تحصیلی مناسب، امکان دریافت بورسیه برای افراد فراهم است. بورسیه‌های ارائه شده در کشور روسیه، می‌تواند همه یا قسمتی از هزینه‌های تحصیل شخص را پوشش دهد.
مدارک لازم برای دریافت ویزای تحصیلی روسیه
برای دریافت ویزای تحصیلی روسیه، باید به کنسولگری روسیه در کشور خود مراجعه کنید. مدارک مورد نیاز دریافت ویزای تحصیلی برای کشور روسیه عبارتند از:
- اصل و کپی پاسپورت معتبر؛
- دعوت‌نامه رسمی برای ورود به کشور روسیه (دریافت شده از یک دانشگاه معتبر)؛
- فرم‌های مورد نیاز؛
- عکس به ابعاد 3.5 در 4.5 سانتی‌متر؛
- تست سلامت (ایدز)؛
- اجازه پدر و مادر (برای افراد زیر 18سال)؛
خوابگاه و زندگی دانشجویی در روسیه
زندگی دانشجویی در روسیه هزینه بالایی ندارد و با حدود 300 الی 400 دلار در ماه می‌توان زندگی خود را گذراند. هزینه خوابگاه‌های دانشجویی در روسیه بسیار به شرایط خوابگاه بستگی دارد. قیمت اجاره خوابگاهها بسته به نوع اتاق و ساختمان، کیفیت خدمات، امکانات اتاق و… بین 50 تا 600 دلار می‌تواند متغیر باشد.
کار حین تحصیل در روسیه
دانشجویان محصل در روسیه، اجازه کار حین تحصیل به هر میزان که به تحصیلشان آسیبی نرسد دارند. برای اشتغال حین تحصیل، نیاز به دریافت مجوز وجود دارد. هزینه دریافت مجوز کار حین تحصیل، برای تحصیل به زبان روسی 3500 روبل روسیه است. مجوز کار حین تحصیل برای دانشجویان، یک‌ساله صادر می‌شود و امکان تمدید برای دوره تحصیل وجود دارد. با کار در روسیه، امکان پرداخت هزینه‌های تحصیل افراد تا حد زیادی فراهم می‌شود. البته باید دقت شود که دریافت مجوز برای کار در روسیه نسبتا دشوار است.
ویزای همراه برای دانشجویان روسیه
دانشجویان مشغول به تحصیل در روسیه، امکان بردن همراه را با خود حین تحصیل دارند. همراه این افراد می‌تواند همسر و فرزندان زیر 18 سال و در مواقعی والدین نیز باشد.